OSMANLI TARİHİ KRONOLOJİSİ

1299-1300 - Osmanlı tarihinin başlaması 1299 - İlk müzik olayı (Selçuklu sultanınca Osman Bey'e Beylik alameti olarak gönderilen tabl-u alem (davul ve sancak) 1302 - Osman Gazi'nin Koyunhisarı Zaferi 1302 - III. Alaeddin Keykubad'ın ölümü 1312 - Mevlevilik tarikatını kuran Sultan Veled'in ölümü 1317 - Gülşehri'nin, kendisinden sonraki tercümelere öncülük eden Mantıku't-tayr'ı Ferideddin el-Attar'ın aynı adlı eserini tercüme etmesi 1320 - Türk edebiyatında bilinen ilk divana sahip Yunus Emre'nin ölümü 1324 - Orhan Gazi'nin tahta geçişi 1326 - Bursa'nın fethi 1330 - Aşık Paşa'nın Garibname'yi telif tarihi 1331 - İznik'in fethi 1331 - İlk Osmanlı medresesinin İznik'te Orhan Gazi tarafından kurulması 1334 - Karesi Beyliği'nin ilhakı 1337 - Kocaeli bölgesinin alınışı 1346 - Orhan Gazi'nin Kantakuzenos'un kızı ile evliliği ve Bizans ile ittifakı 1349-1352 - Bizans'a yardım için Süleyman Paşa'nın Rumeli'ye geçişi ve Çimpi Kalesinin üs olarak alınışı 1350 - Davud B. Mahmud el-Kayseri'nin ölümü 1352 - Osmanlılar'ın Cenevizliler'e Osmanlı topraklarında serbest ticaret yapma imtiyazı vermeleri 1354 - Gelibolu'nun fethi 1361 - İlk müzikli spor gösterisi (Edirne Kırkpınar yağlı güreşleri) 1362 - Orhan Gazi'nin vefatı ve I. Murat'ın tahta çıkışı 1362 - Kadıaskerliğin teşkili 1363 - Pençik Kanununun çıkışı 1366 - Gelibolu'nun elden çıkışı 1371 - Çirmen Zaferi 1376 - Bulgar Krallığı'nın Osmanlı hakimiyetini kabulü 1377 - Gelibolu'nun Osmanlılar'a iadesi 1385-1386 - Niş ve Sofya'nın alınışı 1388 - Ploşnik bozgunu ve Balkan ittifakının teşekkülü 1389 - I. Kosova Zaferi 1389 - I. Murat'ın şehadeti, Yıldırım Bayezid'in tahta cülusu 1390 - Aydın-Saruhan-Germiyan-Menteşe beyliklerinin ilhakı 1390 - Karaman Seferi, Konya'nın muhasarası 1390 - Gelibolu tersanesi'nin inşası 1391 - İstanbul'un ilk muhasarası 1393 - Mahkeme Rüsumunun ilk ihdası 1396 - Niğbolu Zaferi 1397-1398 - Akçay Zaferi ve Karaman ülkesinin Osmanlı hakimiyetini kabulü 1398 - Kadı Burhaneddin'in ölümü. 1398 - Karadeniz beyliklerinin ilhakı 1400 - İlk musiki nazariyatı eseri (Kırşehirli Yusuf B. Nizameddin'in Kitabu'l Edvar'ı) 1400 - Bursa'da I. Bayezid tarafından Ulu Cami'nin yaptırılması; İlk Osmanlı Darü'ş-şifa'sının Yıldırım Bayezid tarafından inşa edilmesi 1402 - Ankara bozgunu ve Yıldırım Bayezid'in esareti 1402-1413 - Fetret Devri, iç karışıklıklar 1409 - Süleyman Çelebi tarafından Türk Edebiyatı'nda ilk mevlid örneği olan Vesiletü'n-Necat adlı eserin yazılışı; İlk besteli dini eser (Süleyman Çelebi'nin Mevlid'i) 1411 - Çelebi Mehmed'in tahta çıkışı 1413 - I. Mehmed'in duruma hakim olup devleti yeniden kuruşu 1413 - (Celaleddin Hızır) Hacı Paşa'nın ölümü 1416 - Osmanlı-Venedik Deniz Muhaberesi ve Sulhü, Şeyh Bedreddin isyanı 1416 - Macar Seferi 1417 - Avlonya'nın fethi 1418 - Makam teriminin ilk kullanılışı (A. Meragi'nin Makasıdu'l-elhan'ında) 1418-1420 - Samsun bölgesinin zaptı 1419-1424 - Bursa'da Hacı İvaz'a I. Mehmed tarafından Yeşil Külliye'nin yaptırılması 1421 - Çelebi Mehmed'in ölümü ve II. Murad'ın cülusu 1421-1451 - İlk resmi musiki çevresi (II. Murad Sarayı) 1422 - Mustafa Çelebi'nin (Düzme) bertarafı 1425 - Molla Fenarı'nın ilk Şeyhülislam olarak tayini 1425-1426 - İzmir Beyi Cüneyd'in idamı 1425-1426 - Teke Beyliği'nin intikali 1427-1428 - Germiyan Beyliği'nin intikali 1429 - Manyasoğlu Murad tarafından Türk edebiyatında Seyf Serayi'den sonra Anadolu Türk edebiyatı sahasında ilk Gülistan tercümesinin yapılışı 1429 - Şeyh Hamdullah'ın Amasya'da doğuşu 1430 - İlk iki Türkçe musiki kitabı (Hızır B. Abdullah'ın Edvar'ı ve Bedr-ı Dilşad'ın Muradname'sindeki musiki bölümü) 1430 - Selanik'in fethi 1430-1431 - Şemsüddin Muhammed B. Hamza el-Fenari'nin ölümü 1431-1432 - Kadızade, Salahaddin Musa b. el-Kadi Mahmud el-Bursavi el-Rumi'nin ölümü 1432 - Fatih Sultan Mehmed'in doğumu 1434 - Edirne'de II. Murad tarafından Muradiye Camii'nin yaptırılması 1436 - Muiniddin B. Mustafa tarafından II. Murad'ın isteğiyle ilk Mesnevi tercümesi olan Mesnevi-i Muradiyye adlı eserin yazılışı 1437 - Ömer bin Mezid tarafından ilk nazire mecmuasının derlenişi 1439 - Semendire'nin alınışı 1440 - Osmanlı musiki çalgıları üzerine ilk notlar (Ahmedoğlu Şükrullah) 1440 - Başarısız Belgrad kuşatması 1444 - Segedin Sulhü 1444 - II. Murat'ın tahttan çekilişi, II. Mehmed'in cülusu ve Varna zaferi 1445 - II. Mehmed'in tahttan çekilişi ve II. Murad'ın ikinci defa cülusu 1447 - Edirne'de II. Murad tarafından Üç Şerefeli Camii'nin yaptırılması 1448 - II. Kosova Zaferi 1451 - II. Murad'ın ölümü ve II. Mehmed'in ikinci defa cülusu 1451-1512 - Geçiş devri. Fatih Sultan Mehmed ve II. Bayezid devri 1453 - İstanbul'un fethi 1453 - Ayasofya'nın camiye çevrilmesi 1454 - İlk Devlet Musiki Okulu (Enderun'un müzik bölümü) 1458-1460 - Mora'nın ele geçirilişi 1461 - Trabzon Rum İmparatorluğu'nun sonu 1461 - Candaroğulları'nın ilhakı 1463 - Osmanlı-Venedik Savaşı'nın başlaması 1463-1470 - İstanbul'da Fatih Külliyesi'nin inşaası 1466 - II. Mehmed'in Arnavut seferi 1468 - Karamanoğulları'nın sonu 1468 - II. Mehmed tarafından İstanbul'da Topkapı Sarayı'nın tesisi 1469 - Ahmed Karahisarı'nın Afyonkarahisar'da doğuşu 1470 - Eğriboz'un alınışı 1471 - Fatih Külliyesinin açılışı 1472 - Topkapı Sarayının inşası 1473 - Otlukbeli Zaferi : Osmanlı Akkoyunlu mücadelesi 1474 - Ali Kuşçu'nun ölümü 1475 - Kırım'ın Osmanlı tabiiyetine girişi 1476 - Boğdan seferi ve zaferi 1478 - Fatih tarafından ilk altın paranın darbettirilmesi 1478 - Şerafeddin Sabuncuoğlu'nun ölümü 1479 - Osmanlı-Venedik Sulhü ile Fatih'in Venedikliler'e Trabzon ve Kefe'de ticaret yapma hakkı tanıyan ahidname vermesi 1480 - Otranto'ya çıkış ve başarısız Rodos kuşatması 1480 - Kadıaskerliğin Rumeli ve Anadolu olarak ikiye ayrılması 1481 - II. Mehmed'in vefatı ve II. Bayezid'in tahta çıkışı 1481 - 100 dirhem gümüşten 400 akçe kesilmesi 1481 - Şeyh Hamdullah'ın İstanbul'a gelişi 1482 - Cem Sultan'ın mağlubiyeti, Rodos'a ilticası 1483 - Morova Seferi ve Hersek'in ilhakı 1484 - Boğdan Seferi 1484 - Kili ve Akkirman'ın fethi 1484-1488 - Edirne'de Hayreddin'in II. Bayezid'in Külliyesi'ni inşası 1485 - Osmanlı-Memlük mücadelesinin başlaması 1485 - Şeyh Hamdullah'ın aklam-ı sitte'de kendi üslubunu buluşu 1486 - Musiki ile tedavi yapan ilk devlet hastanesi (Edirne, II. Bayezid Külliyesi Şifahanesi) 1488 - Hocazade, Muslihiddin Mustafa B. Yusuf B. Salih el-Bursavi'nin ölümü 1488 - Sultan II. Bayezid tarafından Edirne'de Bayezid Darü'ş-şifası'nın yapımı 1489 - Memlüklere karşı toprak kaybı 1491 - Osmanlı-Memlük Barışı 1492 - Macar Seferi 1492 - İspanya'dan çıkarılan Yahudiler'in de Osmanlı Devleti'nin himayesine girmesi 1494 - Nakibüleşraflığın yeniden ve devamlı olarak teşkili 1494 - Çin bulutu motifinin tezhib'de ilk kullanılışı 1495 - Macarlarla mütareke, Cem Sultan'ın ölümü, Şehzade Süleyman'ın doğumu 1497 - İlk Rus elçisinin İstanbul'a gelişi 1498 - Lehistan Seferleri 1499 - Venedik Harbi 1499 - İnebahtı'nın alınışı 1499 - Preveze baskını 15?? - İlk mevlevi ayinleri (Pençgah, Dügah ve Hüseyni makamlarında üç beste-i kadim) 1500 - Modon, Navarin ve Koron'un alınışı 1500-1505 - İstanbul'da Yakub Şah B. Sultan Şah'ın II. Bayezid'in Külliyesi'ni inşası 1502 - Venedikle sulh 1503 - Anadolu sahasında ilk hamse sahibi Akşemseddinzade Hamdullah Hamdi'nin ölümü 1505 - Bayezid Külliyesi'nin açılışı 1509 - İstanbul'da kıyamet-ı suğra (küçük kıyamet) zelzelesi 1511 - Şahkulu Baba Tekeli isyanı, Şehzade Selim Hareketi 1512 - II. Bayezid'in tahttan çekilişi, I. Selim'in cülusu 1512 - Anadolu Türk edebiyatında ilk Şehrengiz örneğini yazan Mesihi'nin ölümü; Selim döneminden I. Ahmed dönemine kadar olan dönemi ihtiva eden devre. 1514 - Çaldıran Zaferi, Tebriz'e giriş 1514 - Şahkulu'nun Yavuz Sultan Selim'in Tebriz'i işgaliyle Amasya'ya sürgün gönderilişi 1514 - Çaldıran Zaferi, Tebriz'e giriş 1516 - Mısır Seferi ve Mercidabık Zaferi 1517 - Ridaniye Zaferi ve Kahire'ye giriş 1517 - Haremeyn'in himaye altına alınması 1517 - Haliç'te tersane yapımının tamamlanması 1517 - Piri Reis'in Mısır'da Sultan Selim'e ilk dünya haritasını sunması 1519 - Celali isyanı 1519 - Cezayir'in iltihakı 1520 - I. Selim'in vefatı, I. Süleyman'ın cülusu 1520 - Şeyh Hamdullah'ın İstanbul'da vefatı; Şahkulu'nun İstabul'a gelip Ehl-i Hiref teşkilatına girişi; Hattat Şeyh Hamdullah'ın vefatı 1520-1550 - Şahkulu'nun nakkaşhanede faaliyet göstermesi 1521 - Belgrad'ın fethi 1521 - Piri Reis'in Kitab-ı Bahriye adındaki eserini hazırlaması 1522 - Kanuni Sultan Süleyman'ın validesi, Yavuz Sultan Selim'in eşi Ayşe Hafsa Sultan tarafından Manisa'da bimaristan inşa edilmesi 1522 - Rodos adasının ilhakı 1524 - Mısır'da Hain Ahmed Paşa isyanı 1524 - Ahi Çelebi, Ahmed (Mehmed) Çelebi B. Kemal el-Tebrizi'nin ölümü 1525 - Yeniçeri isyanı 1525 - İlk Fransız elçisi İstanbul'da 1525 - Şeyhülislam Zembili Ali Efendi'nin ölümü 1525 - Mirim Çelebi, Mahmud B. Muhammed B. Muhammed B. Musa Kadızade'nin ölümü 1526 - Mohaç Zaferi 1526 - Ahmed Karahisari'nin İstanbul'da vefatı 1527 - Bosna'nın fethi'nin tamamlanması 1528 - Piri Reis'in Kanuni Sultan Süleyman'a ikinci dünya haritasını takdim etmesi 1528 - Nizameddin Abdülali B. Muhammed B. Hüseyin el-Bircendi'nin ölümü 1529 - Viyana kuşatması, Budin'in istirdadı, Barbaros'un Marsilya'ya çıkması 1530-1540 - Divan-ı Selimi'nin yazılması 1530-1560 - Nasuh'un tarihçi, hattat ve ressam olarak faaliyet göstermesi 1530-1588 - Sinan'ın imparatorluğun baş mimarı olarak faaliyet göstermesi 1532 - Alaman Seferi 1533-1534 - Barbaros'un Osmanlı hizmetine girişi ve Cezayir beylerbeyliğine tayini 1534 - Irakeyn seferinin açılışı, Tebriz'e ikinci defa giriş ve Bağdat'ın alınışı 1534 - Şeyhülislam İbn-i Kemal'in ölümü 1536 - Fransızlara kendi bayrakları ile Osmanlı limanlarında ticaret hakkı veren ahidname verilmesi 1536 - Veziriazam İbrahim Paşa'nın idamı 1537 - Körsof - Avlonya seferi 1538 - Preveze Zaferi 1538 - Hadım Süleyman Paşa'nın Hint Seferi 1540 - Venedik ahidnamesindeki Karadeniz'de ticaret imtiyazının kaldırılması 1540-1560 - Kara Memi'nin nakkaşhanede faaliyet göstermesi 1541 - Budin'in kati olarak ilhakı ve beylerbeyiği olması 1543 - Estergon'un ve İstolni Belgrad'ın fethi 1543 - Batı musikisiyle ilk resmi temas (I. François'nın Kanuni'ye gönderdiği saray orkestrası) 1547 - Osmanlı-Habsburg Sulhü 1547 - Avusturyalılar'a Osmanlı topraklarında emn ü aman üzere ticaret yapma hakkının tanınması 1547 - San'a'nın fethi 1548 - İkinci İran seferi 1550 - Süleymaniye Külliyesi'nin inşaası 1551 - Trablusgarb'ın fethi 1552 - Piri Reis'in Portekizlilere karşı seferi 1553 - Piri Reis'in ölümü 1553-1554 - Turgud Reis'in Akdeniz seferi 1553-1554 - Nahcıvan Seferi 1555 - İlk Osmanlı-İran antlaşması : Amasya Müsalahası 1556 - Şankulu'nun vefatı; Kara Memi'nin saray nakkaşhanesine Sernakkaş oluşu; Hattat Ahmed Karahisari'nin vefatı 1557 - Dokuzuncu Akdeniz seferi, Fas'ın fethi 1557 - Süleymaniye külliyesinin açılışı 1558 - Şakayık-ı Nu'maniye telifi 1558 - Arifi'nin Süleyman-name'sinin tamamlanması 1559 - Şehzade Bayezid ile Selim'in Konya Savaşı ve Bayezid'in yenilerek İran'a sığınması 1560 - Cerbe'nin alınışı 1560-1600 - Osman'ın Nakkaşhanede faaliyet göstermesi 1561 - Taşköprüzade'nin ölümü 1562 - Osmanlı-Habsburg Sulhü 1563 - Seydi Ali Reis, Ali B. Hüseyin el-Katibi'nin ölümü 1565 - Başarısız Malta kuşatması 1565 - 100 dirhem gümüşten 450 akçe kesilmesi 1566 - Kanuni Sultan Süleyman'ın son seferi : Sigetvar ve Sultanın vefatı, II. Selim'in cülusu 1567 - Yemen isyanı 1568 - Davud el-Antaki'nin Tezkire adlı eserini telif etmesi 1569 - Astarhan seferi 1569 - Kaptan Kurdıoğlu Hızır Beyin Sumatra seferi 1569-1595 - Lokman'ın şehnameci olarak vazife görmesi 1571 - Kıbrıs fethinin ikmali 1571 - İnebahtı hezimeti 1571 - Mustafa B. Ali el-Muvakkit'in ölümü; Takiyyüddin'in müneccimbaşılığa tayin edilmesi 1574 - Buğday Zaferi 1574 - Tunus'un fethi 1574 - Selimiye'nin açılışı 1574 - II. Selim'in vefatı ve III. Murad'ın cülusu 1575 - Münşeat'üs-Selatın'in III. Murad'a takdimi 1575 - Edirne'de Sinan eliyle II. Selim için Selimiye Camii'nin inşası 1577 - Takiyüddin'in gözlemlerine 1577'de de kısmen tamamlanan Daru'r-Rasadü'l-Cedid'de (İstanbul Rasathanesi) devam etmesi 1578 - Osmanlı-İran Savaşı'nın başlaması 1578 - Fas'ta el-Kasrü'l-kebir Zaferi 1578 - Kafkaslarda hareket 1580 - İlk İngiliz ahidnamesinin verilişi 22 Ocak 1580 - İstanbul Rasadhanesi'nin yıktırılması 18 Kasım 1583 - Cizvitlerin Galata'daki Saint Benoit Kilisesi'ne yerleşerek burada St. Benoit mektebini açmaları 1583 - Meşale Zaferi 1584-1588 - Lokman'ın iki ciltlik Hüner-name'sinin tamamlanması 1585 - Tebriz'in alınışı 1585 - Takiyüddin el-Rasıd'ın ölümü 1586 - İlk Sikke tashihi 1587 - Gürcistan harekatı 1588 - Gence seferi 1588 - Resm-i tashih-i sikke konulması 1588-1606 - Bosnalı Mehmed'in saraydaki kuyumcuların (zergeran bölüğünün) başı olarak vazife görmesi 1589 - İkinci sikke tashihi 1590 - Osmanlı-İran Antlaşması 1590 - Yeniçerilerin et ihtiyaçlarını karşılamak üzere gümrük resmine "zarar-ı kassabiye" adıyla %1 oranında ilave yapılması 1593 - Osmanlı-Habsburg Savaşları 1595 - Estergon'un düşüşü 1595 - III.Murad'ın vefatı, III. Mehmed'in cülusu 1596 - Eğri Kalesi'nin alınışı ve Haçova Zaferi 1598-1663 - Davud ve Mehmed Ağalar tarafından İstanbul'da valide sultanlar için Yeni Camii'nin inşası 1599 - Osmanlı sarayında ilk Batı müziği aleti (Elizabeth I.'in IV. Mehmed'e gönderdiği org); Davud el-Antaki'nin ölümü 1600 - Sikke tashihi 1601 - Kanije Zaferi 1601 - İngiliz tüccarının ödeyeceği gümrük resminin %3'e indirileceğinin ahidnameye derci 1603 - Osmanı-İran Savaşı'nın başlaması 1603 - III. Mehmed'in vefatı, I. Ahmed'in cülusu 1603-1703 - I. Ahmed döneminden III. Ahmed dönemine kadar olan dönemi ihtiva eden devre 1607 - Asi Canbolatoğlu ve Maanoğlu'nun Oruç ovasında bozguna uğratılması 1609-1610 - Celali tenkili için Kuyucu Murad Paşa Anadolu'da 1612 - Osmanlı-İran Antlaşması 1612 - Hollandalılara ahidname verilmesi 1613 - Ömer B. Ahmed el-Ma'I el-Çulli'nin ölümü 1614 - Ali B. Veli B. Hamza el-Mağribi'nin ölümü 1615 - İran Savaşı'nın yeniden başlaması 1615 - Revan Seferi 1617 - I. Mustafa'nın cülusu 1617 - İstanbul'da Mehmed Ağa tarafından Sultan Ahmed Camii'nin inşası 1618 - I. Mustafa'nın hal'I ve II. Osman'ın cülusu 1618 - Sikke tashihi 1621 - II. Osman'ın Lehistan seferine çıkışı (Hotin seferi) 1622 - II. Osman'ın katli ve I. Mustafa'nın yeniden tahta çıkışı 1623 - I. Mustafa'nın tahttan indirilip IV. Murad'ın cülusu 1624 - Sikke tashihi 1629 - Cizvitler tarafından, 1629'da İstanbul'da "Saint Georges" Fransız okulu ile yine "St. Louis Dil Oğlanlar Mektebi"nin kurulması 1634 - İlk Şeyhülislam katli (Ahizade Hüseyin Efendi) 1635 - IV. Murad'ın Revan seferine çıkışı 1638 - Bağdat Seferi ve Bağdat'ın alınışı 1638 - Hekimbaşı Emir Çelebi'nin ölümü 1639 - Osmanlı-İran sulhü : Kasrışirin Antlaşması 1640 - IV. Murad'ın ölümü, İbrahim'in tahta çıkışı, sikke tashihi 1642 - Hafız Osman'ın İstanbul'da doğuşu 1642-1698 - Hattat Hafız Osman 1645 - Girit seferinin açılışı, Hanya'nın alınışı 1648 - İbrahim'in hal'ı, IV. Mehmed'in cülusu 1648 - Kandiye kuşatması 1650 - Osmanlı musikisi eserlerinin ilk notalı tesbiti (Ali Ufki'nin eseri) 1656 - Çanakkale Boğazı'nın Venedik ablukası altına alınması 1656 - Çınar Vak'ası 1656 - Köprülüler devrinin başlaması 1658 - Katip Çelebi'nin ölümü 1660 - Varad Kalesi'nin alınışı 1663 - Uyvar seferi, Uyvar'ın fethi 1664 - St. Gotthard bozgunu ve Vasvar Antlaşması 1666 - Türk Divan edebiyatında sebk-ı Hindi'nin öncülerinden Naili'nin ölümü 1669 - Kandiye'nin alınışı, Girit'in tamamıyla Osmanlı hakimiyetine girişi 1670 - Hekimbaşı Salih B. Nasrullah B. Sellüm'ün ölümü 1672 - Lehistan seferi, Kamaniçe'nin alınışı 1672 - Bucaş Antlaşması 1673 - Fransız tüccarının ödediği gümrük resminin %3'e indirilmesi 1676 - Osmanlı-Lehistan sulhü : Zorawna Antlaşması 1678 - Ukrayna'da Çehrin seferi 1678 - Hafız Osman'ın kendi üslubunu gerçekleştirmesi 1680 - Mehter etkisinde ilk Batı müziği eseri (N. A. Strungk'un Esther operası) 1682 - Osmanlı-Rus Antlaşması 1682 - Seyahatname'nin yazarı Evliya Çelebi'nin ölümü 1683 - II. Viyana kuşatması ve büyük bozgun 1683 - Ebu Abdullah Muhammed b. Süleyman el-Fasi b. Tahir; el-Rıdvani'nin ölümü 1685 - Uyvar'ın elden çıkışı 1685 - Saraydaki altın ve gümüşten sikke basımı 1686 - Budin'in düşüşü 1687 - IV. Mehmed'in tahttan indirilmesi, II. Süleyman'ın cülusu 1687 - Eğri kalesinin düşüşü 1687 - Bir akçe itibarı değerli "mankur" un piyasaya çıkarılması 1688 - Belgrad'ın elden çıkışı 1690 - Kanije kalesinin düşüşü 1690 - Belgrad'ın geri alınışı 1690 - Fransızların Mısır'da ödediği gümrük resminin %3 olarak tesbiti 1691 - Ebu Bekr Behram b. Abdullah el-Dımaski'nin ölümü 1691 - II. Ahmed'in tahta çıkışı 1691 - Salankamen bozgunu 1691 - Enflasyonu körüklediği için mankur darbının yasaklanması 1695 - II. Ahmed'in ölümü 1695 - II. Mustafa'nın cülusu, Malikane sisteminin uygulanmaya başlanması 1697 - Zenta bozgunu 1698 - Şehremini Baruthanesi yangını 1698 - Hafız Osman'ın İstanbul'da vefatı 1699 - Karlofça Antlaşmasının imzalanması 1700 - Ruslar'la İstanbul Antlaşması'nın imzalanması 1702 - İskender Çelebi Bahçesi'ndeki (bugünkü Ataköy) yeni baruthanenin faaliyete geçmesi 1702 - Müneccimbaşı Ahmed Dede b. Lütfullah'ın ölümü 1702 - İstanbul çuka imalathanesinin faaliyetinin durdurulması 1703 - Edirne Vak'ası 1703 - III. Ahmed'in tahta çıkışı 1703 - "Tuğralı" altın paranın piyasaya çıkarılması 1708 - İstanbul'da Selanikli ustaların çalıştığı çuka imalathanesinin kurulması 1709 - Tersane içinde bir "lengerhane" yapımı 1711 - Prut Zaferi ve Barışı 1711 - Rıdvan b. Abdullah el-Razzaz el-Feleke'nin ölümü 1713 - "Zincir" altının çıkarılması 1715 - Venedik'e savaş açılması ve Mora Seferi 1716 - Osmanlı-Avusturya Savaşı, Varadin bozgunu, Temaşvar'ın elden çıkışı 1716 - "Fındık" altınının piyasaya çıkarılması 1718 - Pasarofça Antlaşması 1718 - Valilerin sefer masraflarını karşılamak üzere "imdadiyye-i seferiyye" toplamalarının kabulü 1718-1730 - İlk bestekarlar antolojisi (Şeyhülislam Es'ad Efendi'nin Nevşehirli İbrahim Paşa'ya sunduğu Atrabu'l Asar'ı) 1720 - İstanbul'da devlet tarafından bir ipekli imalathanesinin kurulması 1720 - Batıya hediye gönderilen ilk mehter takımı (III. Ahmed tarafından Lehistan'a) 1720 - III. Ahmed için tasvirleri Levni tarafından yapılan Surname-i Vehbi 1721 - Çelebi Mehmed Efendi'nin sefaret vazifesiyle Fransa'ya gidişi 1723 - İran seferinin üç cepheli olarak açılışı 1724-1725 - Azerbaycan harekatı, Tebriz ve Cence'nin alınışı 1726 - İbrahim Müteferikka tarafından ilk Türk matbaasının kuruluşu 1727-1839 - Türk matbaasının kuruluşu ve yeni unsurlar devresi 1729 - "Zer-i mahbub" adıyla yeni bir altının piyasaya sürülmesi 1729 - Cevheri'nin Lügat-ı Sıhah'ının Vankulu tarafından yapılan tercümesinin matbaada basılan ilk kitap olması 1730 - Yanyalı Mehmed Esad b. Ali b. Osman'ın ölümü 1730 - Patrona Halil isyanı, III. Ahmed'in hal'i, I. Mahmud'un cülusu 1732 - Osmanlı-İran barışı 1733 - İran Savaşı'nın hızlanması, Nadir Şah'ın başarıları 1733 - Kefe Mukataası'nın İstanbul Mukataası Kalemi ile birleştirilmesi 1735 - Bonneval Ahmed Paşa (Comte de Bonneval) nezaretinde Humbaracı Ocağı'nın kurulması 1736 - Osmanlı-Avusturya-Rus Savaşları 1736 - Abdullah b. Ebi Bekr b. Süleyman el-Maraşi'nin ölümü 1739 - Belgrad Antlaşması 1739 - Rus tüccarlarına Karadeniz hariç olmak üzere, Osmanlı suları ve topraklarında ticaret hakkı tanınması 1742 - Ömer Şifai'nin ölümü 1743 - Osmanlı-İran Savaşı'nın yeniden hızlanması 1745 - Matbaanın kurucusu İbrahim Müteferrika'nın ölümü 1746 - Osmanlı-İran barışı 1747 - Humbaracıbaşı Bonneval Ahmed Paşa'nın ölümü 1748 - Avlonya ve Eğriboz mukataalarının Bursa Mukataası Kalemi'ne katılması 1748-1755 - İstanbul'da I. Mahmud ve III. Osman tarafından Nuruosmaniye Camii'nin inşa ettirilmesi 1751 - Osmanlı musikisi üzerine Batıda yazılan ilk eser (Charles Fonton'un Essai…'si) 1754 - I. Mahmud'un ölümü, III. Osman'ın cülusu 1757 - III. Osman'ın ölümü, III. Mustafa'nın cülusu 1757-1758 - Haremeyn mukataalarının satış ve iltizam işlerinin defterdar tarafından yürütülmeye başlanması 1758 - Mustafa Rakım'ın Ünye'de doğuşu 1760 (1173) - Abbas Vesim Efendi b. Abdurrahman b. Abdullah'ın ölümü 1766 - Haremeyn mukataalarının darphanece idare olunmaya başlanması 1768 - Osmanlı-Rus Savaşı'nın başlaması 1770 - Rus filosunun İngilizler'in yardımıyla Akdeniz'e girmesi 1770-1776 - Fransız Subayı Baron de Tatt'un İstanbul'da bulunması 1771 - Kırım'ın işgali 1772 - Tersane yakınlarında Topçu Mektebi'nin kurulması 1773 - Mühendishane-i Bahri-i Hümayun'un kuruluşu 1773-1774 - Darphanenin Hazine-i Amire'nin yedeği vazifesini görmeye başlaması 1774 - Avrupa tarzında teşkil edilmiş olan Sürat Topçuları Ocağı'nın kurulması; Bedreddin Hasan b. Burhaneddin İbrahim el-Ceberti'nin ölümü 1774 - Sür'at Topçuları Ocağı'nın kurulması 21 Temmuz 1774 - Küçük Kaynarca Antlaşması ve Ruslar'a Karadeniz'de seyrüsefer hakkı tanınması 29 Nisan 1775 - Tersane ambarlarında bir odada "Hendese Odası" nın kurulması 1776 - Mühendishane-i Bahri-i Hümayun'un açılışı; Boğdan Prensi Alexandır İspilanti Bey'in Bükreş ve Yaş'ta Rum Ortodoks cemaatinde yeni tarz eğitimin ilk adımları atması; Hendese odasına nizam verilmesi 10 Mart 1779 - Aynalıkavak Tenkihnamesi 1780 - Mehmed Esad Yesari'nin ta'lik hattında Osmanlı üslubunu buluşu 1781 - Hendese odasının Mühandishane olarak isimlendirilmesi 1783 - Rusya'nın Kırım'ı ilhakı 1784 - Avusturyalılar'a Karadeniz'de seyrüsefer hakkı verilmesi 1784 - Fransız Lafitte-Clave ve Monnier'in Tersane'deki mühendishanede istihkam dersleri vermeleri 8 Ocak 1784 - Osmanlı Devleti'nin Rusya'nın Kırım'ı ilhakını bir "sened" ile resmen tanıması 1787-1788 - İstanbul'da bulunan Fransız uzmanların ve subayların tamamen ülkelerine dönmeleri 17 Ağustos 1787 - Osmanlı-Rus Savaşı'nın ilanı 9 Şubat 1788 - Rusya'nın müttefiki sıfatıyla Avusturya'nın da savaşa girmesi 1789 - Kıymetli maden işlenmesinin yasaklanması ve neticesiz dış istikraz teşebbüsü Ocak 1789 - Özi Kalesi'nin Ruslar tarafından zaptı 7 Mayıs 1789 - I. Abdülhamid'in ölümü ve III. Selim'in tahta çıkması 11 Temmuz 1789 - Osmanlı-İsveç ittifakı 1790 - İlk resmi Ermeni mektebinin Kumkapı'da açılması; Gelenbevi, İsmail b. Mustafa b. Mahmud'un ölümü 31 Ocak 1790 - Osmanlı-Prusya ittifakı 27 Temmuz 1790 - Avusturya'nın Prusya tarafından barışa zorlanması. Reichenbach Konvansiyonu 18 Eylül 1790 - Yergöğü Mütarekesi Ekim - Kasım 1790 - Kili ve İsmail kalelerinin Rusya tarafından zaptı 1791-1799 - Mevlevi ayininde piyano (!) (Galata Mevlevihanesi, Şeyh Galib/III. Selim zamanı) 4 Ağustos 1791 - Avusturya ve Osmanlı Devleti arasındaki son savaşın bitirilmesi. Ziştovi Antlaşması 11 Ağustos 1791 - Rus Savaşı'nın sonu. Kalas Mütarekesi 1792 - Nizam-ı Cedid hareketinin başlaması 1792 - III. Selim devrinde 100'lük guruş basılması 10 Ocak 1792 - Kırım'ın Rusya'ya bırakılması 10 Ocak 1792 - Yaş Antlaşması 1793 - Daimi elçiliklerin ıslahı ve Londra, Paris ve Viyana'da daimi elçilik ihdası 1793 - Nizam-ı Cedid Ordusu'nun Kuruluşu 1793 - Hasköy'de Humbaracı ve Lağımcı Ocağı kışlasında Mühendishane-i Cedide'nin açılması; Fazıl Hüseyin'in III. Selim'in sarayında hazırladığı Huban-name ve Zenannamesi'nin resimli bir nüshası 1793 - Zahire Nezareti'nin kurulması 1793-1794 - Baruthane-i Amire'de İngiliz perdahı barut imaline başlanması 1794 - Halkalı'da yapılan Azadlu Baruthanesi'nin faaliyete geçmesi 1795 - Lehistan'ın Avrupa haritasından silinmesi 1795 - Mühendishane-i Berr-i Hümayun'un açılışı; Kara Mühendishanesi binasının inşası; Osmanlı sarayında ilk yabancı bando (Napolyon'un III. Selim'e gönderdiği) 1795 - Zahire Hazinesi'nin kurulması 1797 - Mühendishane'de açılan Matbaanın faaliyete geçmesi 1797 - Paris, Viyana ve Berlin'de daimi elçilikler ihdası 1797 - Pazvandoğlu isyanı 1797 - Rumeli'de dağlı eşkiya hareketleri ve isyanları 17 Eylül 1797 - Venedik Devleti'nin ortadan kaldırılması 1798 - Mehmed Es'ad Yesari'nin İstanbul'da vefatı 3 Ocak 1798 - Fransa'ya karşı Osmanlı-Rus ittifakı 1 Temmuz 1798 - Fransa'nın Mısır'a saldırması 3 Eylül 1798 - Fransa'ya savaş ilanı 1799 - Neticesiz dış istikraz teşebbüsü 5 Ocak 1799 - Fransa'ya karşı İngiltere ile ittifak Şubat 1799 - Napolyon'un El-Ariş ve Gazze'yi ele geçirmesi Mayıs 1799 - Napolyon'un Akka'da Cezzar Ahmed Paşa tarafından mağlup edilmesi Ağustos 1799 - Napolyon'un Fransa'ya dönmesi, Mısır'ın işgalinin devamı 1800 - Takvimlerin Jacques Cassini Zicine göre hazırlanmaya başlaması Mart 1800 - Rus ve Osmanlı kuvvetlerinin Yedi Ada Cumhuriyeti'ni kurmaları 1801 - Kara Mühendishanesi hocalığına Hüseyin Rıfkı Tamani'nin getirilmesi; Gevrekzade Hafız Hasan Efendi'nin ölümü Ağustos 1801 - Mısır'ın tahliyesine dair mütareke 1802 - Fransız ve İngiliz gemilerinin kendi bayrakları altında Karadeniz'e çıkmalarına müsaade edilmesi 1802 - Avrupa ile ticaret yapan Osmanlı gayri müslim tüccarına Avrupa devletleri tüccarı statüsünün tanınmasıyla "Avrupa tüccarı" denilen sınıfın ortaya çıkması 25 Haziran 1802 - Paris Antlaşması. Fransa ile barış 1803 - "Ayvalık İkonomos Akademisi'nin kurulması; "Kuruçeşme Rum Mektebi (Helleno Philosophical School)"nin kurulması Şubat 1804 - Sırp isyanlarının başlaması 1805 - Avrupa tarzında ilk hastane'nin Kasımpaşa'daki Tersane-I Amire'de açılması 1805 - Osmanlı Devleti'nin Napolyon'un "İmparator" unvanını tanıması 1805 - Tersane Hazinesi'nin kurulması 1805 - Beykoz Çuka ve Kağıt Fabrikası'nın faaliyete geçmesi Temmuz 1805 - Mehmed Ali Paşa'nın Mısır'a vali olarak tayini 1806 - Nizam-ı Cedid'in başarısızlığı ve gerilemesi. İkinci Edirne Vak'ası 1806 - Osmanlı-Rus Savaşı 1806 - III. Selim'in Mühendishan-i Berri-i Hümayun kanunnamesi Ocak 1806 - Tersane Tıbbiyesi'nin kurulması Ekim 1806 - Memleketeyn 'in Rusya tarafından işgal edilmesi 1807 - Vehhabi isyanının had safhaya varması. Haccın engellenmesi 20 Şubat 1807 - İngiltere'nin Rusya'nın yanında Osmanlı savaşına iştiraki ve İngiliz filosunun İstanbul önlerine gelmesi Mart - Eylül 1807 - İngiliz filosunun İskenderiye'ye saldırması ve Mehmed Ali tarafından mağlup edilmesi 25 Mayıs 1807 - Nizam-ı Cedid'e karşı ayaklanma 29 Mayıs 1807 - III. Selim'in tahttan indirilmesi ve Nizam-ı Cedid'in ilgası 29 Mayıs 1807 - 28 Temmuz 1808 - IV. Mustafa devri. Siyasi istikrarsızlıklar ve darbeler 1808 - Mustafa Rakım'ın celi sülüs ve tuğra'ya yeni üslubunu getirişi 28 Temmuz 1808 - Alemdar Mustafa Paşa'nın müdahalesi, IV. Mustafa'nın tahttan indirilmesi, III. Selim'in katli, II. Mahmud'un tahta çıkması 28 Temmuz 1808 - 16 Kasım 1808 - Alemdar'ın kısa süren sadareti 29 Eylül 1808 - Sened-i İttifak : Devletin ayanlarla uzlaşması 15-16 Kasım 1808 - Yeniçeri Ayaklanması : Alemdarın Sonu 5 Ocak 1809 - İngiltere ile süren savaşın sonu : Kal'a-i Sultaniyye Antlaşması 1810 - II. Mahmud devrinde beşlik "cihadiyye"lerin basılması 1810 - İzmir Jimnasium'unun kurulması; Yesarizade Mustafa İzzet'in ta'lik'e son şeklini verişi 1812 - Vehhabi ayaklanmasının Mehmed Ali Paşa tarafından bastırılması 1812 - Fransız postalarının ilk kuruluşu 28 Mayıs 1812 - Rus Savaşı'nın sonu : Bükreş Antlaşması, Sırbistan'a özerklik verilmesi 1816 - Miloş Obronoviç'in "başknez" olarak tanınması ve Sırbistan'ın özerliğinin temini 1817 - Hüseyin Rıfkı Tamani'nin ölümü Şubat - Mart 1821 - Eflak ve Mora'da Rum isyanlarının başlaması 1823 - Avrupa ile ticaretin Türk gemileriyle yapılmasına teşebbüs edilmesi 1824 - Rum ayaklanmasını bastırmak üzere Mısır kuvvetlerinin çağrılması 1824 - Fatih Külliyesindeki Darü'ş-Şifa'nın yıkılması; Sultan II. Mahmud'un Talim-i sıbyan adı ile ferman yayınlaması; St. Pierre mektebinin kurulması 1826 - İhtisab müessesesinin düzenlenmesi 1826 - Şinasi'nin doğumu; Mustafa Rakım'ın İstanbul'da vefatı; Ermeni ustalara Nakkaşlık hakkının verilmesi 14 Haziran 1826 - Yeniçeri Ocağı'nın ortadan kaldırılması, Asakir-i Mansure-i Muhammediyye'nin kurulması 7 Ekim 1826 - Rusya ile Akkerman Antlaşması'nın akdi 1827 - Osmanlılar'ın İngiliz yapısı ilk buharlı gemiye sahip olmaları 1827 - Tıphane-i Amire'nin kurulması; İlk "Marş-ı Sultani" bestesi (G. Donizetti, II. Mahmud'a) 1827 - Mukataa Hazinesi'nin Hazine-i Amire'den ayrılması 4 Nisan 1827 - İngiltere ile Rusya arasında Yunanistan'ın bağımsızlığına dair Petersburg Protokolü Temmuz 1827 - Mısır kuvvetlerinin Rum isyanını bastırmaları, Atina'nın teslimi 20 Kasım 1827 - Navarin saldırısı : Osmanlı-Mısır donanmasının yakılması 26 Nisan 1828 - Rusya'nın savaş ilan etmesi 1829 - Ziya Paşa'nın doğumu; Mahmud Celaleddin'in İstanbul'da vefatı; Şevki Efendi'nin İstanbul'da doğuşu 1829 - Deli Teşkilatının kaldırılması 14 Eylül 1829 - Edirne Barışı : Yunanistan'ın bağımsızlığı 1830 - Mühendishane-i Bahri'nin Heybeliada'daki kışlaya taşınması; İshak Efendi'nin Mühendishane başhocalığına getirilmesi; Avrupa'ya talebe gönderilmeye başlanması 1830 - Tiftik keçisinin Güney Afrika'da yetiştirilmeye başlanması 1830 - Katolik ermeni cemaatinin ve kilisesinin resmen tanınması 1830-1831 - Nüfus sayımları 5 Temmuz 1830 - Fransızlar'ın Cezayir'e saldırmaları ve ele geçirmeleri 1831 - İlk saray konservatuarı (Mızıka-i Hümayun ve Saray Harem Orkestrası) 1831 - Timarların kaldırılması (müessese sembolik olarak daha uzun süre devam etti) 1831-1834 - İshak Efendi'nin dört ciltilik Mecmua-i Ulum-ı Riyaziye adlı eserinin basılması 1 Kasım 1831 - İlk gazete Takvim-i Vekayi'nin neşri 1832 - Tıphane-i Amire'nin Şehzadebaşı'ndan Cerrahhane'nin bulunduğu binaya nakledilmesi 1832 - Memuriyette, ilmiyye ve mülkiyyede rütbelerin yatayına eşitlenip derece ve elkabın (titulature) tesbiti 1832 - Mısır Valisi Mehmed Ali Paşa'nın isyanı 1832 - İstanbul-İzmit "posta yolu" nun yapımı 1832 - İngiliz postalarının kuruluşu 29 Ocak 1832 - Topkapı Sarayı'na bitişik Gülhane bahçesinde mevcut binalarda Cerrahhane-i Amire'nin açılması 12 Aralık 1832 - Mısır kuvvetlerinin Konya'da Osmanlı ordusunu yenmeleri 1833 - Feshanenin kuruluşu 2 Şubat 1833 - Mısır kuvvetlerinin Kütahya'ya kadar ilerlemeleri 5 Nisan 1833 - Rus kuvvetlerinin yardım amacı ile Beykoz'a asker çıkartmaları ve Rus filosunun İstanbul'a gelmesi Mayıs 1833 - Mehmed Ali'nin uzlaşmaya zorlanması : Kütahya Sözleşmesi 8 Temmuz 1833 - Mehmed Ali Paşaya karşı Osmanlı-Rus ittifakı : Hünkar İskelesi Antlaşması, Boğazlar'ın diğer devletlere kapatılması 18 Eylül 1833 - Münchengraetz Antlaşması 1834 - Maçka Kışlası'nda, Mekteb-i Harbiye'nin kurulması 1834 - Mukataat Hazinesi'nin isminin "Mansure Hazinesi" olarak değiştirilmesi 1835 - Hazine-i Amire ile darphanenin birleştirilmesi 1835-1845 - İlk halk konserleri [Tanburi Aleksan Efendi (1815-1864) İstanbul Süleymanpaşa Hanı'ndaki kahvede] 1836 - Başhoca İshak Efendi'nin ölümü 1836 - İslimye Çuka Fabrikası'nın devlet tarafından işletilmeye başlanması 1836 - Başhoca İshak Efendi'nin ölümü 1836 - İslimye Çuka Fabrikası'nın devlet tarafından işletilmeye başlanması 11 Mart 1836 - Umur-ı Hariciye Nezareti'nin kurulması (hatt-ı hümayun tarihi 23 Zilkaade 1251) 26 Kasım 1837 - Osmanlı yapımı "Eser-i Hayr" adlı buharlı geminin denize indirilmesi 1838 - Mekteb-i Adli'nin açılması; Üsküdar'da Cemaran adlı Ermeni yatılı yüksek okulunun kurulması; Müderrishane-i Bahri'nin Tersane'deki yeni binasına nakledilmesi; Sultan II. Mahmud'un ilk öğretim alanında yeni bir teşebbüse girişmesi; Sami Efendi'nin İstanbul'da doğuşu 1838 - Maliye Nezareti'nin kurulması ve Hazine-i Amire'nin darphaneden ayrılıp Mansure Hazinesi'yle birleştirilmesi 1838 - Defterdarlığın Maliye Nazırlığı'na çevrilmesi 24 Mart 1838 - Meclis-i Vala-yı Ahkam-ı Adliyyenin kurulması 16 Ağustos 1838 - İngiliz tüccarına geniş imkanlar tanıyan Balta Limanı Ticaret Muahedesi'nin imzalanması. Bu muahede ile gümrük resmi oranının ihracatta %12, ithalatta %5 olarak tesbiti 1839 - "Kaime-i mutebere-i nakdiyye"nin çıkarılması 1839 - Ali Süavi'nin doğumu; Mekatib-i Rüşdiye Nezareti'nin kurulması; Mekteb-i Tıbbiye'nin Galatasaray'daki yeni binasına taşınması ve mektebin adının Mekteb-i Tıbbiye-i Adliye-i Şahane olarak değiştirilmesi; Mekteb-i Ulum-ı Edebiye'nin açılması; Notre Dame de Sion Kız Lisesi'nin kurulması 1839-1844 - Dr. Bernard'ın Mekteb-i Tıbbiye nazırlığı dönemi 1839-1845 - Mekteb-i Fenn-i Nücum'un faaliyet dönemi 24 Haziran 1839 - Mehmed Ali ile savaşın tekrar başlaması, Osmanlı kuvvetlerinin Nizip mağlubiyeti 1 Temmuz 1839 - II. Mahmud'un vefatı üzerine Abdülmecid'in tahta çıkması, Osmanlı donanmasının Mehmed Ali'ye teslimi 3 Kasım 1839 - Tanzimat Fermanı'nın ilanı 3 Mayıs 1840 - Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun Fransa'dan mülhem bir biçimde düzenlenmesi ve kabulü (14 Temmuz 1851'de bu kanun, kanun-u cedid olarak tadilatla yeniden yürülüğe girer) 1840 - Gayri müslim tebaadan Avrupa'ya talebe gönderilmeye başlanması 1840 - Tanzimat'ın tatbik edildiği yerlerde temettü vergisi konulma kararı 1840 - Bütün hazinelerin Maliye Hazinesi'ne katılması 1840 - Posta Nezareti'nin kurulması 21 Aralık 1840 - Namık Kemal'in doğumu 1841 - Lübnan olayları 1841-1906 - Ahmed Ali Paşa'nın doğumu. (ressam) 24 Mayıs 1841 - İngiltere'nin yardımıyla Mısır meslesinin halli, Mısır'ın veraset usulü ile Mehmed Ali Paşa'ya bırakılması 13 Temmuz 1841 - Londra Boğazlar Mukavelenamesi 1842 - Askeri Baytar Mektebi'nin açılması 1842-1910 - Osman Hamdi (ressam, eğitimci, müzeci, arkeolog) 1843 - Hereke Fabrikası'nın kurulması 1843 - Zeytinburnu Demir Fabrikası inşaatına başlanması 1843 - Muhdes kara gümrüklerinin kaldırılması 1843 - Feshane'ye çuka dokuma tezgahlarının ilavesi 1 Şubat 1844 - Tashih-i sikke 1844 - Feshane'de buhar makinelerinin kullanılmaya başlanması 1845 - İzmir'de su kuvvetiyle çalışan kağıt fabrikasının kurulması 1845 - Bahriye Mektebi'nin Heybeliada'daki binasına taşınması; Kadı yetiştirmek için Süleymaniye'de "Muallimhane-i Nüvvab" medresesinin kurulması; Rüşdiyelerin Darü'l-fünun'a öğrenci yetiştiren orta dereceli mektepler olarak kabul edilmesi Ocak 1845 - Sultan Abdülmecid'in Meclis-i Vala'yı ziyareti 13 Mart 1845 - Meclis-i Muvakkat'ın (Geçici Maarif Meclisi) çalışmalarına başlaması 10 Nisan 1845 - Polis (zabıta) teşkilatının kuruluşu (12 Rebiülevvel 1261 tarihli nizamname) 1846 - Meclis-i Maarif-i Umumiye kurulması; Mekatib-i Umumiye Nezareti'nin kurulması; Başhoca Seyyid Ali Paşa'nın ölümü 1846 - Rus Ticaret Muahedesi 16 Şubat 1846 - Zabtiye müşiriyetinin kurulması - Darü'l-Fünun kurmada ilk teşebbüs 1847 - Timarlı Sipahi Teşkilatı'nın ilgası 1847 - Telgrafın Beylerbeyi Sarayı'nda denenmesi 1847 - Dersaadet Bankası'nın kuruluşu 1847 - İstanbul'da ilk piyano resitali (Liszt Abdülmecid'e Donizetti'nin Mecidiye Marşı'nı çalıyor); Yeşilköy'de bulunan Ayamama Çiftliğinin ziraat talimhanesi şekline getirilerek ilk pamuk ziaati uygulama eğitiminin burada verilmeye başlanması 1 Mart 1847 - Recaizade Ekrem'in doğumu 1848 - Avrupa'da liberal ihtilaller : Polonya ve Macaristan'da milliyetçi ayaklanmalar 1848 - Protestan Ermeni cemaatinin ve kilisesinin resmen tanınması 1848 - İstanbul'da ilk Sanayi Mektebi'nin kurulmasına teşebbüs edilmesi 16 Mart 1848 - İstanbul'da Darü'l-Muallimin açılması 18 Kasım 1848 - Osmanlı yapımı ilk demir vapurun denize indirilmesi 1849 - Veteriner öğretim faaliyetlerine başlanması; Yesarizade Mustafa İzzet'in İstanbul'da vefatı 1850 - 1847'den geçerli sayılmak üzere gümrük resimlerine esas teşkil eden mal fiyatlarında ithalatta %20, ihracatta %16 indirim yapıldıktan sonra gümrük resimlerinin tesbit edilmesi kararı 1850 - Ticaret Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü 1850 - İlk faizsiz kaimenin çıkarılması 1850 - Muallim Naci'nin doğumu 12 Mart 1850 - Darü'l-Maarif'in öğrenime başlaması 1851 - Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü 1851 - Londra Sergisi 1851 - Akademik karakterde ilk ilmi dernek olan Encümen-i Daniş'in açılması 18 Temmuz 1851 - Encümen-i Daniş'in kurulması 1852 - Abdülhak Hamid'in doğumu; İstanbul Şark Cemiyetinin (Societe Orientale de Constantinople) kurulması 1853 - "Mukaddes yerler" meselesi, Rusya'nın tazyikleri ve Kırım Savaşı'nın patlaması 1853 - İstanbul'da I. Abdülmecid tarafından Dolmabahçe Sarayı'nın inşa ettirilmesi 1854 - İlk dış istikraz : Borçlanma devrinin ve alışkanlığının başlaması 1854 - Meclis-i Vala'nın "Meclis-i Ali-yi Tanzimat" ve "Meclis-i Ahkam-ı Adliye'ye" ayrılması 1854 - İhtisab teşkilatının lağvı 12 Mart 1854 - Rusya'ya karşı İngiltere ve Fransa ile ittifak 1855 - Piyanonun yüksek sosyeteye geçişi [Leyla (Saz) Hanım'ın babası Hekimbaşı İsmail Paşa'nın köşküne İtalya'dan getirtilen] 1855 - Gayri müslimlerden alınan "cizye"nin kaldırılması 1855 - Paris Sergisi 16 Ağustos 1855 - İstanbul'da Şehremanetinin kurulması (modern belediye idarelerinin başlangıcı) 9 Eylül 1855 - Osmanlı İmparatorluğu'nda telgrafın hizmete girmesi 14 Kasım 1855 - Et ve Ekmek dışında hemen bütün maddelerden narhın kaldırılması 1856 - Rusya'nın Asya'da Türk illeri istikametinde fetihlere başlamasının şartlarının oluşması 1856 - Bank-ı Osmani'nin kurulması 1856 - Arap alfabesinin Mors alfabesine uyarlanmasıyla telgrafların Türkçe olarak çekilmeye başlanması 1856 - Islahat Fermanı 1856-1860 - Köstence-Çernevo'da demiryolu hattının yapımı 1856-1866 - İzmir-Aydın demiryolu hattının yapımı 15 Şubat 1856 - İstanbul Tıp Cemiyeti'nin (Societe Medicale de Constantinople) kurulması 18 Şubat 1856 - Islahat Fermanı'nın ilanı 30 Mart 1856 - Paris Barış Antlaşması 30 Mart 1856 - Rusya'nın bozguna uğraması 30 Mart 1856 - Karadeniz'in tarafsız ve silahsız bir hale getirilmesi 22 Mayıs 1856 - İstanbul Tıp Cemiyeti'ne Şahane ünvanının verilmesi ve cemiyetin adının, Cemiyet-i Tıbbiye-i Şahane olarak değişmesi 1857 - Orman Mektebi açılması hususunda ilk teşebbüs 1857 - Cidde olayları ve İngiliz kuvvetlerinin, müslim-gayri müslim çatışmalarına müdahalesi 1857 - Gümrük resminin, eşyanın vardığı değil çıktığı yerde alınması usulünü getiren Mahrec Nizamnamesi'nin yayımlanması 1857-1862 - Beyrut - Şam şosesinin yapımı 17 Mart 1857 - Maarif-i Umumiyye Nezareti'nin kurulması 6 Kasım 1857 - Paris'te Mekteb-i Osmani adında bir Osmanlı mektebinin açılması 1858 - Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü 1858 - Kız rüşdiye mekteplerinin açılması 1858 - Kaimelerin iptali için dış istikraz yapılması 1858-1859 - Emlak, arazi ve temettü vergilerinin ayrılması 6 Haziran 1858 - Arazi Kanunnamesi'nin kabulü 8 Haziran 1858 - Beyoğlu ve Galata'da kurulacak Altıncı Daire-i Belediyye'nin nizamname-yi umumisi (ilk örnek belediye) 1859 - Kaimelerin piyasadan toplanabilmesi için "iane-i umumiyye" toplanması 1859 - Fransızca'dan yapılan ilk şiir tercümesi risalesi, Şinasi'nin Tercüme-i Manzume'sinin neşri 12 Şubat 1859 - Mekteb-i Mülkiyye'nin kuruluşu 1860 - Ticaret mahkemelerinin kuruluşu 1860 - İlk basılı yerli tiyatro, Şinasi'nin Şair Evlenmesi'nin tefrika edilmesi 1860-1861 - Lübnan ve Suriye Olayları 1860-1861 - Lübnan'ın imtiyazlı bir eyalet haline getirilmesi 22 Ekim 1860 - Tercüman-ı Ahval gazetesinin yayına başlaması 1861 - Abdülmecid'in vefatı ve Abdülaziz'in tahta çıkması 1861 - Cemiyet-i İlmiyye-i Osmaniye'nin kuruluşu 1861 - Usul-i Muhakemat-ı Ticaret Nizamnamesi'nin kabulü 1861-1866 - Rusçuk - Varna demiryolu hattının yapımı 9 Haziran 1861 - Cebel-i Lübnan mutasarrıflığı'nın hususi statüsünün tesbiti ve Cebel-i Lübnan nizamnamesi 9 Haziran 1861 - David Paşa'nın Lübnan'a vali olarak atanması 29 Nisan 1861 - Fransız ve İngilizler'le Kanlıca Ticaret muahedelerinin yapılması. Bu muahede dış ticarette gümrük resmi oranının %8'e yükseltilmesi ve esnaflıkta inhisar sisteminin kaldırılması 1862 - Tuna vilayetinin kuruluşu ve Mithad Paşa'nın vali olarak tayini 1862 - Gümrük resimlerine esas teşkil eden mal fiyatlarında %10 indirim yapıldıktan sonra gümrük resmi alınmaya başlanması 1862 - Kaimelerin piyasadan tamamıyla toplanması 1862 - Altının değerinin 100 kuruş olarak tesbiti 1862 - Roman türünde Batıdan yapılan ilk tercüme, Fenelon'dan Tercüme-I Telemak'ın Yusuf Kamil Paşa tarafından yayınlanması; Cemiyet-I Tıbbiye-i Osmaniye'nin kurulması 1862 - Mahrec-i Aklam'ın kurulması 20 Temmuz 1862 - Mekteb-i Maarif-i Adliye'nin, "Mekteb-i Aklam" adı altında yeni bir şekle sokulması 8 Ekim 1862 - Islah-ı Sanayi Komisyonu'nun teşkil edilmesi 1863 - Abdülaziz'in Mısır'a seyahati 1863 - Mithad Paşa tarafından Niş'te ilk Islahhane'nin (sonraki yıllarda Sanayi Mektebi) kuruluşu 1863 - İstanbul Eczacılık Cemiyeti'nin (Societe de Constantinople) kurulması; Protestan Robert Koleji'nin açılması 1863 - Menafi Sandığı'nın kurulması 1863 - Mektuplara pul yapıştırılmaya başlanması 1863 - Ticaret-i Bahriyye Kanunnamesi'nin kabulü 13 Ocak 1863 - Darü'l-Fünun'da, halka açık serbest konferans şeklinde derslere başlanması 18 Şubat 1863 - Sultanahmet Sergisi'nin (Sergi-i Umumi) açılışı 1864 - Mekatib-i Sıbyan-ı Müslime Komisyonu'nun kurulması; Mekteb-i Harbiye dahilinde Erkan-ı Harp sınıfının açılması; Cemiyet-i Tedrisiye-i İslamiye'nin (Darü'ş-Şafaka) kurulması; Saint Joseph okulunun kurulması; İlk basılmış nazariyat kitabı (Haşim Bey'in Mecmu'atü'l-Makamat'ı) 1864 - İyonya adalarının (Yedi Ada Cumhuriyeti'ni oluşturan adalar) İngiltere tarafından Yunanistan'a verilmesi 1864 - Karadan Hindistan'ı Avrupa'ya bağlayan telgraf hattının tamamlanması 1864 - Islah-ı Sanayi Komisyonu'nun kuruluşu 1864 - Nizamiye mahkemelerinin kuruluşu 1864-1876 - Paris'e talebe gönderilmesi 8 Ekim 1864 - Vilayet Nizamnamesi'nin kabulü 1865 - Müstakil Romen kilisesinin kurulması 1865 - İstanbul Birinci Şehir Postası'nın kuruluşu 1865 - Darü'l-Fünun binasının inşasının tamamlanması ve Maliye Nezareti'ne tahsis edilmesi; Mekteb-i Tıbbiye'nin nazırlığına Cemaleddin Efendi'nin getirilmesi Eylül 1865 - Mekteb-i Osmani'nin lağvedilmesi 1866 - Girit isyanları , Yunanistan ile birleşme faaliyetleri 1866 - Tezkire türünün son örneği olan Hatimetü'l-Eş'ar'ı yazan Fatih'in ölümü; Halid Ziya'nın doğumu 1866 - Mısır veraset usulünün değiştirilmesi 1866 - Ahmed Süreyya Emin Bey'in modelini hazırladığı seri ateşli topla Osmanlılar'ın topçulukta hamle yapması 1866 - Simkeşler Şirketi'nin kuruluşu 1866 - Dahilde sarfedilecek malların rayiç fiyatından %10 indirim yapıldıktan sonra gümrük resimlerinin tesbit edilmesi kararı 1866-1867 - Avusturya'nın Prusya karşısında mağlup olması ve Macaristan ile eşit bir birlik kurması : Avusturya-Macaristan İmparatorluğu 1867 - Sırbistan'daki son Osmanlı askeri temsiliyetinin ortadan kaldırılması, Sırp kalelerinin tahliyesi 1867 - Rüşdiyelere gayri müslim talebe alınmaya başlanması; Beyrut Amerikan Üniversitesi'nin kurulması 1867 - Mısır Valisi İsmail Paşa'nın "hıdiv" olması 1867 - Genç Osmanlılar'ın Avrupa'ya kaçmaya başlamaları 1867 - Yabancılara mülk edinme hakkının verilmesi 1867 - Bahriye Nezareti'nin Kuruluşu 1867 - Saraçlar Şirketi'nin kuruluşu 1867 - Menafi Sandığı'nın bütün vilayet ve sancak merkezlerine yayılması 1867-1876 - İzmir Rıhtımı'nın inşası 22 Şubat 1867 - Eğitim sahasında Fransız notasının verilmesi 8 Haziran 1867 - Mısır'a hıdivlik statüsünün verilmesi 21 Haziran 1867 - Sultan Abdülaziz'in Avrupa seyahati 1868 - Ali Paşa'nın Girit isyanlarını teskin etmesi ve Girit'e özerk bir statü verilmesi 1868 - Galatasaray Sultanisi'nin açılması 1868 - İstanbul Emniyet Sandığı'nın kurulması 1868 - Demirciler ve Dökümcüler şirketlerinin kuruluşu 1868 - Yunan postasının kapatılması 1868 - Feshane'nin modern bir dokuma fabrikası haline getirilmesi 1868 - Darü'l-Muallimin-i Sıbyan'nın açılması; Mekteb-i Hiref ve Sanayi'nin kurulması; Sanayi Mektebi'nin kurulması 1 Mart 1868 - Adliye Nezareti'nin kurulması 1 Nisan 1868 - Şura-yı Devlet'in teşekkülü ve Divan-ı Ahkam-ı Adliyye'nin ayrı bir temyiz organı olarak ayrılması 1 Eylül 1868 - Mekteb-i Sultani'nin açılması 1869 - Süveyş Kanalı'nın açılması 1869 - Osmanlı Ordusu'nun Nizamiye, Redif ve Mustahfız diye üç bölüme ayrılması 1869 - Mecelle-i Ahkam-ı Adliyye'nin ilk kitabının kabulü 1869 - Mekteb-i Harbiye dahilinde bir Baytar sınıfının açılması 8 Nisan 1869 - İkinci Darü'l-Fünun binasının inşasının tamamlanması ve Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin kurulması 26 Ağustos 1869 - Turuk Nizamnamesi'nin kabulü 2 Eylül 1869 - Maarif-i Umumiyye Nizamnamesi ile ilk ve orta tedrisatın düzenlenmesi Ekim 1869 - Darü'l-Fünun-ı Osmani'de talebe kaydına başlanması 1870 - Müstakil Bulgar kilisesinin kurulması ve Bulgarlar'ın Rum Patrikhanesi'nin nüfuzundan çıkmaları 1870 - Fransa'nın, Almanya ve Prusya Savaşı'nda ağır mağlubiyet alması 1870 - Cenab Şehabeddin'in doğumu; Batılı tarzda ilk roman hikaye türünde, Ahmed Midhat'ın Su-i Zan-Esaret adlı kitabının neşri; Mühendishane'nin Maçka Harbiye Mektebi içerisinde topçu ve istihkam sınıflarında eğitim faaliyetlerine devam etmesi; Sıbyan mekteblerinin ıslahı ve iptidai adı altında yeni mekteplerin açılması; Darü'l-Fünun'ı Osmani'yi teşkil eden şubeler arasında "İlm-i hukuk" şubesinin de yer alması; Tıp eğitiminin Türkçe yapılmaya başlanması 1870 - Karadeniz'in tekrar silahlandırılması ve Rusya'nın Paris Antlaşması'nın hükümlerini tanımaması 1870 - Darülfünunun açılması teşebbüsü 1870-1927 - Kemaledin Bey (mimar) 20 Şubat 1870 - Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin büyük bir merasimle açılması 26 Nisan 1870 - Darü'l-Muallimat'ın açılması 2 Temmuz 1870 - Kavanin ve Nizamat Dershanesi'nin açılması Ekim 1870 - Darü'l-Fünun müdürü Tahsin Efendi'nin umuma açık konferanslar (ders-I'am) tertip etmesi 1871 - Sadrazam Ali Paşa'nın vefatı 1871 - Saint-Esprit okulunun kurulması 1871 - Abdülaziz'in şahsi idaresinin artması, Mahmud Nedim Paşa sadareti 1871 - Dersaadet Tahvilat Borsası Nizamnamesi'nin yayımlanması 1871 - Posta ve Telgraf nezaretlerinin birleştirilmesi ve İkinci Posta Nizamnamesi'nin neşri 22 Ocak 1871 - İdare-yi Umumiyye-i Vilayat Nizamnamesi 13 Eylül 1871 - Şinasi'nin ölümü 1872 - Emniyet Sandığı'nın şubelerinin açılması 1872 - Darü'l-Maarif idadisinin kurulması; Maadin Mektebinin kurulması 1873 - Meclis-i Tetkikat-ı Şer'iyye'nin kuruluşu 1873 - Mehmed Akif'in doğumu; Türkçe ilk modern tıp lugatı olan Lügat-ı Tıbbiye'nin neşredilmesi; Sava Paşa'nın yeni bir Darü'l-Fünun kurmakla görevlendirilmesi; Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin kapanması Haziran 1873 - Mekteb-i Sultani'nin, Gülhane Bahçesi'ndeki Saray'a bitişik binalara nakledilmesi 1874 - Rusya'nın kışkırtmaları ve Panislavist faaliyetlerin artması 1874 - Hukuk Mektebi, Mülkiye Mühendis Mektebi ve Edebiyat Mektebi'nden oluşan Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin açılması; İstanbul Darü'l-Muallimi'nin açılması; İlk basılmış nota (Notacı Emin Efendi, 1845-1907) 1874 - Kara gümrüklerinin lağvı 1874 - Islah-ı Sanayi Komisyonu faaliyetinin durdurulması 1874-1875 - Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin eğitime başlaması; Osmanlı İmparatorluğu'nda sivil mühendislik eğitiminin başlaması 1875 - Bosna-Hersek isyanları 1875 - Askeri rüşdiye mekteplerinin açılması; Mora Yenişehir İdadisi'nin açılması 1876 - Bulgar isyanları 1876 - Karadağ'ın Osmanlı Devleti'ne savaş ilanı 1876 - Abdülaziz'in tahttan indirilmesi, V. Murad'ın tahta çıkması, hal'i ve Abdülhamid'in cülusu 1876 - Meşrutiyet'in ilanı 1876 - İstanbul'da Balkan krizini görüşmek üzere internasyonal bir konferansın toplanması : Tersane Konferansı 1876 - İstikrazların mürettebat ödemelerinin durdurulması 1876 - Mecelle-i Ahkam-ı Adliyye'nin son kitabının kabulü 1876 - Edebi roman hüviyetinde ilk eser olan, Namık Kemal'in İntibahı'nın neşri; İzmir ve Manastır'da yaıtılı idadiler açılması 23 Mart 1876 - Ziya Gökalp'in doğumu 23 Aralık 1876 - I. Meşrutiyet'in (Kanun-ı Esasi) ilanı 1877 - Rusya'nın tecavüzü ve Osmanlı-Rus Savaşı'nın başlaması: Balkanlar'ın ve Doğu Anadolu'nun Rus işgaline uğraması 1877 - Mahrec-i Aklam'ın Mekteb-i Mülkiye'nin idadi sınıflarıyla birleştirilmek suretiyle kaldırılması; Mekteb-i Tıbbiye'nin tekrar Gülhane'ye nakledilmesi; Fenn-i Resim ve Mimari Mektebi'nin kurulması 1877-1878 - Darü'l-Fünun ve Mekteb-i Sultani'nin bir yıl eğitime ara vermesi 19 Mart 1877 - İlk Meclis-i Meb'usan'ın içtimaı (o yılın 28 Haziran'ına kadar çalışır) 25 Eylül 1877 - Dersaadet Belediye Kanunu (Meclis-i Mebusan'da müzakere edilerek kabul edilir) 5 Ekim 1877 - Vilayet Belediye Kanunu'nun kabulü 13 Aralık 1877 - Meclis-i Meb'usan'ın süresiz tatili 1878 - Ayastefanos ve Berlin Antlaşmaları imzalanması 1878 - Sırbistan, Karadağ ve Romanya'nın müstakil birer devlet olmaları 1878 - Bulgaristan Prensliği'nin ortaya çıkması 1878 - Ermeni meselesinin zuhuru 1878 - Ali Suavi'nin öldürülmesi 1878 - Kıbrıs'ın İngiltere tarafından ele geçirilmesi 1878 - Bosna ve Hersek'in Avusturya-Macaristan'ın işgal ve idaresine terki 1878 - Makedonya meselesinin ortaya çıkması 13 Şubat 1878 - Meclisin kapatılması Ekim 1878 - Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin tekrar eğitime başlaması 1879 - II. Abdülhamid devrinde basılan kaimelerin toplatılıp imha edilmesi 1879 - Mehakim-ı Nizamiye Teşkilatı Kanunu'nun kabulü 1879 - Mekatib-i Sıbyaniye Dairesi'nin kurulması; Maarif merkez teşkilatının yeniden düzenlenmesi 1879 - Usul-ı Muhakemat-ı Cezaiyye Kanunu'nun kabulü 1880 - Vergi reformu 1880 - Yafa-Kudüs demiryolu hattının tamamlanması 1880 - İlk köy romanı, Ahmed Midhat'ın Bahtiyarlık'ının neşri; Darü'l-Fünun-ı Sultani Turuk u Maabir Mektebi'nin ilk mezunlarını vermesi 1880 - Usul-ı Muhakemat-ı Hukukiyye Kanunu'nun kabulü 13 Mart 1880 - İstanbul'da bir kız idadisinin açılması 17 Mayıs 1880 - Ziya Paşa'nın ölümü Ekim 1880 - Darü'l-Fünun-ı Sultani Hukuk Mektebi'nin ilk mezunlarını vermesi 20 Aralık 1880 - Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin ilk mezunlarını vermesi; Journal de la Societe de Pharmacie de Contantinople'un yayınlanması; Cemiyet-I İlmiye'nin kurulması 1881 - Mustafa Kemal'in Doğumu 1881 - Mısır'ın İngilizler tarafından işgali 1881 - Düyun-ı Umumiyye idaresinin kurulması 1881 - Mühendishane'de mümtaz sınıf adı altında yeni bir sınıf teşkil edilmesi; Darü'l-Fünun-ı Sultanı Turuk u Maabir Mektebi'nin faaliyetlerinin son bulması; Orman ve Maadin Mektepleri'nin birleştirilmesi 1882 - Tunus'un Fransızlar tarafından işgali 1882 - Muharrem Kararnamesi'nin neşri 2 Ocak 1882 - Sanayi-i Nefise Mektebi'nin kurulması ve Osman Hamdi Bey'in müdür olması 1883 - Osmanlı ordusunun Prusya askeri heyeti tarafından ıslahına başlanması 20 Haziran 1884 - Mülkiye Mühendis Mektebi kurulması 1 Kasım 1884 - Mülkiye Mühendis Mektebi'nin Mühendishane-I Berri-I Hümayun'un bir odasında eğitimine başlaması 2 Aralık 1884 - Yahya Kemal'in doğumu 1885 - Doğu Rumeli'nin Bulgaristan tarafından ilhakı 1885 - Abdülhak Hamid'in Makber'inin neşri 18 Eylül 1885 - Doğu Rumeli eyaleti valiliğinin Bulgaristan prensine verilerek bu bölgedeki kontrolün zayıflaması 1886 - Adana-Mersin demiryolu hattının tamamlanması 1886 - Maarif Nezareti'ne bağlı olarak Mekatib-i Gayri müslime ve Ecnebiye Müfettişliği'nin kurulması 1886 - Adana-Mersin demiryolu hattının tamamlanması 1886 - Maarif Nezareti'ne bağlı olarak Mekatib-i Gayri müslime ve Ecnebiye Müfettişliği'nin kurulması 1886-1887 - Darü'l-muallimin'in yatılı hale getirilmesi 1887 - Yedikule Havagazı Fabrikası'nın kurulması 1887 - Ahmed Haşim'in doğumu; Şevki Efendi'nin İstanbul'da vefatı 5 Şubat 1887 - Beşir Fuad'ın intiharı 1888 - Haydarpaşa-İzmir-Ankara demiryolu imtiyazının Almanlar'a verilmesi 1888 - Beyrut'ta Saint Joseph Katolik Tıp Mektebi'nin açılması; Baytar sınıfının tekrar Harbiye Mektebi bünyesine alınması 2 Aralık 1888 - Namık Kemal'in ölümü 1889 - İttihad-ı Osmanı Cemiyeti'nin (İttihat ve Terakki) kurulması 1889 - İdadi öğrenimine dayanan dört yıllık bir Mülkiye Baytar Mektebi'nin kurulması 27 Mart 1889 - Yakup Kadri'nin doğumu 1890 - Bulgar Makedonya ve Anadolu'da Ermeni ihtilal çetelerinin faaliyetlerini arttırmaları 1891 - Mülkiye Baytar Mektebi'nin Halkalı Ziraat Mektebi'ne yatılı olarak nakledilmesi 1891 - Yol inşaatında bedenen çalışma mecburiyetinin paraya çevrilmesi 1891 - Kadıköy - Kurbağalıdere Havagazı Fabrikası'nın kurulması 1891 - Hereke Fabrikası'nın halı kısmının açılması 3 Kasım 1891 - Darü'l-Muallim'in aliye şubesi açılması 1892 - Haydarpaşa-İzmit demiryolu hattının işletmeye açılması 1892 - Orman ve Maden Mektebi'nin kapatılması; II. Abdülhamid tarafından Yıldız'da porselen atölyelerinin kurulması 1893-1896 - İstanbul-Selanik demiryolu hattının yapımı 1894 - Halkalı Ziraat ve Baytar Mektebi'nin ilk veteriner mezunlarını vermesi; İmmaculée Conseption veya St Marie okulunun kurulması; İlk basılmış musiki lugatı (Hoca Kazım Bey'in Musiki Istılahatı) 1894 - Sasun'da Ermeni olayları 1894 - Selanik-Manastır demiryolu hattının tamamlanması 1895 - İstanbul'da Ermeni olayları, yabancı devletlerin Ermeniler lehinde müdahaleleri 1895 - Galata Rıhtımı inşaatının tamamlanması 1895 - Gayri müslim okullarına Türkçe muallimi tayininin kararlaştırılması 1895 - Baruthane-i Amire'de dumansız barut imal edilmesi 14 Şubat 1895 - Sadrazam Said Paşa'nın beş fakülteden "darü'l-icaze" oluşan bir darü'l-fünun kurma teklifi 1896 - Tevfik Fikret'in Servet-i Fünun'un edebi sayfalarının idareciliğini yüklenmesiyle Edebiyat-ı Cedide devrinin başlaması 1896 - Ermenilerin Osmanlı Bankası'nın İstanbul şubesine saldırmaları 1896 - Girit isyanının alevlenmesi 1896 - Eskişehir-Konya demiryolu hattının tamamlanması 1897 - Yunan kuvvetlerinin Girit'e çıkması, Yunan çetelerinin Rumeli'deki Osmanlı sınırlarına saldırmaları 17 Nisan 1897 - Osmanlı-Yunan Savaşı ve Osmanlı zaferi 1898 - Girit meselesinin devam etmesi; adaya muhtariyet verilmesi Osmanlı kuvvetlerinin geri çekilmesi, Yunan prensi Yorgi'nin vali olarak kabul edilmesi 1899 - Bağdat demiryolu imtiyazının Almanlar'a verilmesi 1899 - Arifiye-Adapazarı demiryolu hattının açılması 1900 - Hicaz demiryolunun inşasına girişilmesi 1900 - İstanbul Rıhtımı inşaatının tamamlanması 31 Ağustos 1900 - Darü'l-Fünun-ı Şahane'nin kurulması 1901 - Servet-i Fünun dergisinin geçici olarak kapatılmasıyla Edebiyat-ı Cedide topluluğunun dağılması; Lügat-ı Tıbbiye'nin ikinci baskısının yapılması; Vidinli Tevfik Paşa'nın ölümü 1901 - Makedonya'da çete faaliyetlerinin artması, büyük devletlerin müdahaleleri 1901-1908 - Hicaz demiryolu hattının yapımı 1902 - Yemen isyanlarının tekrar başlaması 1902 - Hereke Fabrikası'na çuka ve şayak tezgahlarının eklenmesi 23 Kasım 1902 - Makedonya'da Bulgar İhtilal Cemiyeti'nin faaliyeti 23 Kasım 1902 - Cum'a-ı Bala ayaklanması 23 Kasım 1902 - Makedonya'ya özel ıslahat planı hazırlanması 8 Aralık 1902 - Hüseyin Hilmi Paşa'nın geniş yetkilerle "umumi müfettiş" olarak Makedonya'ya tayini 1903 - İdadilerin altı yıla çıkarılması 2-3 Ağustos 1903 - İlinden (Aya ilya yortusu günü) isyanı 2-3 Ağustos 1903 - Bulgar-Osmanlı Savaşı tehlikesinin doğması 31 Ağustos 1903 - Şam Mekteb-i Tıbbiyesi'nin kurulması Eylül 1903 - Mürzsteg Programı : Makedonya'ya muhtariyet verilmesi 1904 - Haydarpaşa Rıhtımı'nın tamamlanarak işletmeye açılması 1905 - Hereke Fabrikası'nda fes imalatına başlanması 21 Temmuz 1905 - Ermeniler'in II. Abdülhamid'e bombalı saldırı tertiplemeleri 1906 - Akabe olayları ve Akabe krizi 1908 - Beykoz Deri Fabrikası'nın Harbiye Nezareti'ne bağlanması 1908 - Osmanlı Eczacı İttihat Cemiyeti'nin kurulması; Osmanlı Cemiyet-i İlmiye-i Baytariyesi'nin açılması; Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti'nin kurulması 23 Temmuz 1908 - II. Meşrutiyet'in ilanı 5 Ekim 1908 - Avusturya- Macaristan'ın Bosna-Hersek'i ilhak ettiğini ilan etmesi. 6 Ekim 1908 - Girit Rumları'nın adayı Yunanistan'a bağladıklarını ilan etmeleri 17 Aralık 1908 - II. Meşrutiyet dönemi ilk Meclis-i Meb'usanının toplanması 1909 - Adana'da Ermeniler'in ayaklanmaları 1909 - Gayri müslimlere "bedel" yerine askerlik hizmeti konulması 1909 - Fecr-i-Ati edebi topluluğunun kuruluşu; Cemiyetler Kanunu'nun çıkması; Dişhekimliği Okulu'nun açılması; Orman Mekteb-i Alisi adı altında yeni bir okul açılması; Mekteb-i Tıbbiye'nin, Mekteb-i Tıbbiye-i Askeriye ile birleştirilerek Haydarpaşa'ya nakledilmesi; Muallimhane-i Nüvvab'ın Medresetü'l-Kuzat adını alması; Mülkiye Mühendis Mektebi'nin Nafıa Nezareti'ne bağlanması ve Mühendis Mekteb-i Alisi adını alması 1909-1910 - Osmanlı Mühendis ve Mimar Mecmuası'nın çıkması 27 Şubat 1909 - Usul-i Muhasebe-ı Umumiyye Kanunu'nun kabul edilmesi 13 Nisan 1909 - 31 Mart Olayı 19 Nisan 1909 - Hareket Ordusu'nun Yeşilköy'e varması, İstanbul'daki kargaşayason vererek düzeni sağlaması 27 Nisan 1909 - II. Abdülhamid'in tahttan indirilmesi, V. Mehmed Reşad'ın tahta çıkarılması 21 Ağustos 1909 - Darü'l-Fünun-ı Şahane'nin Vezneciler'deki Zeynep Hanım konağına taşınması 17 Aralık 1909 - Meclisin açılması 1910 - Arnavutlar'ın ayaklanmaları 1910 - Dahili gümrüklerin tamamen kaldırılması 1910 - Vilayet merkezlerindeki bir kısım idadilerin "lise"ye dönüştürülmeye başlanması; ilk çalgı metodu (Ali Salahi Bey, Kendikendine Ud Öğrenme Usulü, Matbaa-ı Amire). 1911 - Sultan Reşad'ın Arnavutlar'ı teskin için Rumeli seyahatine çıkartılması 1911 - İtalya'nın Trablusgarp ve Bingazi'ye saldırması ve işgali 1911 - Gayri müslim cemaatlerin birleşerek mektepleri konusunda yeni bir düzenleme istemeleri; 78 devirli ilk plaklar (Tanburi Cemil, Orfeon Record) 1911-1912 - Osmanlı İtalyan Savaşı 1912 - Yeşilköy Hava Uçuş Okulu'nun Açılışı 1912-1913 - Balkan devletlerinin Osmanlı-İtalyan Savaşı'ndan istifade etmek istemeleri : Balkan Savaşı 18 Ocak 1912 - Meclis-i Meb'usan'ın feshi 25 Mart 1912 - Türk Ocaklarının kurulması 18 Nisan 1912 - II. Dönem Meclis-i Meb'usan'ın toplanması 18 Nisan 1912 - İtalyanlar'ın Rodos, Oniki Ada ve Çanakkale Boğazı'na tecavüzleri 5 Ağustos 1912 - II. Dönem Meclis-i Meb'usan'ın feshi 22 Temmuz 1912 - Gazi Ahmed Muhtar Paşa hükümeti : Büyük Kabine Eylül - Ekim 1912 - I. Balkan Savaşı 15 Ekim 1912 - Trablus ve Bingazi'nin İtalya'ya terki : Ouchy Antlaşması, Rodos ve Oniki Ada'nın İtalya elinde kalması 29 Ekim 1912 - Kamil Paşa'nın sadareti 29 Kasım 1912 - Arnavutluk'un istiklalini ilan etmesi 1913 - Liselerin mevcut idadilerin yerini alması 23 Ocak 1913 - Babıali Baskını : Mahmud Şevket Paşa'nın sadareti 13 Mart 1913 - Muvakkat İdare-i Umumiyye-i Vilayet Kanunu (kanun meclisten geçmeden yürürlüğe girer) 30 Mayıs 1913 - I. Balkan Savaşı'nın sona ermesi 11 Haziran 1913 - Sadrazam Mahmud Şevket Paşa'nın öldürülmesi, Said Halim Paşa'nın sadareti 29 Haziran 1913 - Balkan devletleri arasında savaş : Osmanlı mirasının paylaşılmasının kanlı kavgası 21 Temmuz 1913 - Edirne'nin geri alınması 29 Ağustos 1913 - Osmanlı-Bulgar barışı : İstanbul Antlaşması 14 Kasım 1913 - Osmanlı-Yunan barışı : Atina Antlaşması 14 Aralık 1913 - Osmanlı ordusunun Almanya tarafından ıslahı 1914 - Ecnebi postalarının hepsinin kapatılması 1914 - Dış ticarette gümrük resmi oranının %15'e çıkarılması 1914 - Islah-ı Medaris Nizamnamesi 1914 - Diş Hekimleri Mezunin ve Talebe Cemiyeti'nin kurulması; Türk Bilgi Derneği'nin kurulması; Medreset'ül-Hattatin'in kurulması; Dar'ül-Hilafeti'l-Aliyye Medreseleri'nin kurulması; Medresetü'l-Hattatin'in İstanbul'da açılışı; Medresetü'l-Hattatin'in açılışı; İlk resmi müzik ve tiyatro okulu (Darü'l-Elhan) 8 Şubat 1914 - Anadolu'da Ermeni talepleri doğrultusunda ıslahatı öngören Osmanlı-Rus Antlaşması ("Muamele") 14 Mayıs 1914 - III. Dönem Meslis-i Meb'usan 28 Haziran 1914 - Avusturya-Macaristan veliahdının Saraybosna'da öldürülmesi 28 Temmuz 1914 - Avusturya Macaristan'ın Sırbistan'a savaş ilanı 1 Ağustos 1914 - Almanya'nın Rusya'ya savaş ilanı 2 Ağustos 1914 - Meclis-i Meb'usan'ın süresiz tatili (IV. Ve son dönem meclis 12 Ocak 1920'de toplanacak ve 2 Nisan 1920'de İstanbul'un işgali üzerine dağıtılarak mebuslar sürgüne yollanacak) 2 Ağustos 1914 - Osmanlı Devleti ile Almanya arasında ittifak antlaşmasının imzalanması 4 Ağustos 1914 - Almanya'nın Fransa'ya, İngiltere'nin Almanya'ya savaş ilanı : I. Cihan Savaşı'nın başlaması 10 Ağustos 1914 - Alman savaş gemilerinin (Yavuz ve Midilli) Boğazlardan geçmelerine izin verilmesi 9 Eylül 1914 - 1 Ekim tarihinden geçerli olmak üzere kapitülasyonların kaldırılması 12 Eylül 1914 - İnas Darü'l-Fünun'unun kurulması 29 Eylül 1914 - İslah-ı Medaris Nizamnamesi'nin yayınlanması 29 Ekim 1914 - Karadeniz'e açılan Osmanlı filosunun Rus limanlarını topa tutması Kasım - Aralık 1914 - Enver Paşa kumandasındaki Osmanlı kuvvetlerinin Sarıkamış felaketi 3 Kasım 1914 - Rusya'nın Osmanlı Devleti'ne savaş ilanı 5 Kasım 1914 - İngiltere ve Fransa'nın Osmanlı Devleti'ne savaş ilanı 11 Kasım 1914 - Osmanlı Devleti'nin İtilaf Devletleri'ne savaş ilanı 14 Kasım 1914 - Cihad-ı Ekber ilanı 14 Kasım 1914 - İnas Sanayi-I Nefise Mektebi'nin açılması 18 Aralık 1914 - Mısır'ın İngiltere himayesinde bir "krallık" haline getirilmesi, Osmanlı Devleti'nin hukukuna son verilmesi 1915 - Evrak-ı nakdiyye çıkarılması 1915 - Gümrük resmi oranının %30'a yükseltilmesi 1915 - Mekteb-i Tıbbiye'nin Darü'l-Fünun'a bağlanarak bugünkü İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'ne dönüşmesi Ocak - Şubat 1915 - Cemal Paşa kumandasındaki Osmanlı kuvvetlerinin Mısır seferi : Kanal hezimeti Ocak - 18 Mart 1915 - Müttefiklerin Çanakkale Boğazı'nı geçmeye çalışması : Çanakkale Savaşları 27 Mayıs 1915 - Doğu Anadolu'da Ruslar'la işbirliği yapan Ermeni nüfusun iç bölgelere taşınması : Tehcir 1916 - Hicaz ve Mekke'nin kaybı 1916 - İzmit Dokuma Fabrikası'nın kapanması 1916 - Tevhid-i Meskukat Kanunu 1916 - Dar'ül-Hilafeti'l-Aliyye Medreseleri üstünde Medresetü'l-Mütehassısın adı altında bir ihtisas medresesi kurulması; İlk Musiki cemiyeti (Darü't-Talim-i Musiki) 1917 - Yıldırım Orduları Grubu'nun kurulması 1917 - Irak ve Suriye cephelerinin çöküşü 1917 - Rusya'da Bolşevik ihtilalinin çıkması ve çarlığın sonu 1917 - Cemaat mahkemelerinin kaza yetkisinin kaldırılışı 1917 - Hukuk-ı Aile Kararnamesi'nin kabulü 25 Mart 1917 - Şer'iyye mahkemelerinin Adliye Nezaretine bağlanması 6 Nisan 1917 - Amerika Birleşik Devletleri'nin savaşa iştiraki ve Almanya'ya savaş ilanı 1918 - Şam Mekteb-i Tıbbiyesi'nin Beyrut'un işgali neticesinde kapanması; Gazi Ahmed Muhtar Paşa'nın ölümü 3 Mart 1918 - Brest Litowsk Antlaşması 3 Temmuz 1918 - Sultan Reşad'ın vefatı ve Vahdeddin'in tahta çıkması 2 Ekim 1918 - Bulgaristan'ın savaştan çekilmesi 8 Ekim 1918 - Sadrazam Talat Paşa'nın istifası, Ahmed İzzet Paşa'nın sadareti 30 Ekim 1918 - Mondros Mütarekesi'nin imzalanması 3-4 Kasım 1918 - Almanya ve Avusturya'nın savaştan çekilmeleri 8 Kasım 1918 - İzzet Paşa'nın istifası ve Tevfik Paşa'nın sadareti 13 Kasım 1918 - İtilaf Devletlerinin İstanbul önlerine gelerek şehri teslim almaları 1919 - Hukuk-ı Aile Kararnamesi'nin ilgası 1919 - İstanbul Darü'l-Fünun-un bir ıslahat programı ile Osmanlı Darü'l-Fünun-u adıyla yeniden canlandırılmaya çalışılması; Harbiye Mektebi'nin adının "Muhtelit Harbiye Mektebi" olması 4 Mart 1919 - 4 Mart 1919 Damat Ferid Paşa'nın sadareti: Hürriyet ve İtilaf Partisi'nin iktidara geçmesi 15 Mayıs 1919 - Yunanlılar'ın İzmir'i işgali ve Batı Anadolu'da ilerlemeleri 19 Mayıs 1919 - Mustafa Kemal Paşa'nın İstanbul Hükümeti tarafından Anadolu'ya gönderilmesi 23 Temmuz 1919 - Erzurum Kongresi 4 Eylül 1919 - Sivas Kongresi 2 Ekim 1919 - Damat Ferid'in istifası ve Ali Rıza Paşa'nın sadareti 22 Ekim 1919 - Amasya Protokolü 24 Ekim 1919 - Çıkarılan yeni bir nizamname ile fakültelere "medrese" denmeye başlanması ve Darü'l-Fünun'un ilmi muhtariyeti haiz olduğunun tasdik edilmesi 29 Kasım 1919 - Misak-ı Milli : Milli gaye ve hedeflerin, milli sınırların belirlenerek ilanı 1920 - Mektebi Harbiye'nin Ankara'da "Sunuf-ı Muhtelife Zabit Namzetleri Talimgahı" olarak açılması; İnas Darü'l-Fünun-un lağvedilmesi 16 Mart 1920 - İtilaf işgal kuvvetlerinin İstanbul'daki resmi binalara girmeleri, meclisin dağıtılması ve kapanması, mebusların Anadolu'ya kaçmaları, ele geçenlerin İngilizler tarafından sürülmesi 5 Nisan 1920 - Ferid Paşa'nın sadareti 11 Mayıs 1920 - Ferid Paşa hükümetinin Mustafa Kemal'i idama mahkum etmesi ve askerlikten tardı 10 Ağustos 1920 - İstanbul Hükümeti'nin Sevr Antlaşması'nı imzalanması 2-3 Aralık 1920 - Gümrü Antlaşması'nın imzalanması 1921 - Edebiyat ve Fen Fakültelerinde karma eğitime geçilmesi; askeri ve mülki baytar mekteplerinin "Baytar Mekteb-i Alisi" adı altında birleştirilmesi; Salih Zeki'nin ölümü 27 Ocak - 12 Şubat 1921 - Londra Konferansı : Anadolu için söz söyleme hakkının Ankara Hükümeti'nde olduğunun tespiti 31 Mart 1921 - II. İnönü Zaferi 3 Eylül 1921 - Sakarya Meydan Savaşı 20 Eylül 1921 - Fransa ile barış 1922 - Türk Diş Tabipleri Cemiyeti'nin kurulması; Hukuk ve Tıp Fakültelerinde karma öğretime geçilmesi 27 Ağustos 1922 - Büyük Taarruz : işgalci Yunan kuvvetlerinin imhası 30 Ağustos 1922 - Büyük Zafer : Yunan Başkumandanı'nın esir edilmesi 9 Eylül 1922 - İzmir'in kurtuluşu 11 Ekim 1922 - Mudanya Mütarekesi 1 Kasım 1922 - Saltanatın ilgası 16 Kasım 1922 - Sultan Vahdeddin'in yurtdışına çıkması 16 Kasım 1922 - Abdülmecid Efendi'nin halife olarak seçilmesi 1923 - Birinci ilmi heyet'in Ankara'da toplanması; Darü'l-muallim'in Yüksek Muallim Mektebi adını alması 24 Temmuz 1923 - Lozan Barış Antlaşması 25 Eylül 1923 - Mekteb-i Harbiye'nin Ankara'dan İstanbul'daki eski Harbiye binasına nakledilmesi 13 Ekim 1923 - Ankara'nın başşehir olarak kabulü 29 Ekim 1923 - Cumhuriyet'in ilanı 3 Mart 1924 - Hilafetin ilgası ve Osmanlı hanedan mensuplarının yurtdışına çıkartılmaları